Wanneer kat laten steriliseren? Het korte én juiste antwoord: tussen de vier en zes maanden, nog vóór de eerste krolsheid. Waarom? Omdat je zo niet alleen ongewenste nestjes voorkomt, maar ook serieus gezondheidswinst boekt — denk aan minder kans op baarmoederontstekingen en kwaadaardige tumoren. En ja, dat geldt ook voor binnenkatten.
Maar daar stopt het verhaal natuurlijk niet. Want wanneer je deze beslissing neemt, wil je het goed doen. En dan zit je hier goed.
Waarom is sterilisatie vóór de krolsheid het beste?
Er is een groot verschil tussen vóór en ná de eerste krolsheid steriliseren. Uit onderzoek blijkt dat de kans op melkkliertumoren – waarvan een groot deel kwaadaardig is – met ruim 90% daalt als je kat vóór haar eerste krolsheid wordt geholpen. Elke krolsheid daarna vergroot de kans op deze tumoren aanzienlijk.
Daarnaast voorkom je ook baarmoederproblemen, zoals pyometra – een ontsteking die dodelijk kan zijn als je er niet op tijd bij bent. Je kat wordt na de ingreep vaak rustiger, minder gestrest en vertoont minder gedragsproblemen zoals sproeien of nachtelijk miauwen. Veel kattenbaasjes merken dat hun kat na de sterilisatie lekkerder in haar vel zit, meer aanhankelijk wordt en minder last heeft van hormoonpieken.
Wanneer kat laten steriliseren? Denk ook aan het seizoen
Veel mensen vragen zich af: “Wanneer kat laten steriliseren als ze veel buiten komt?” Het seizoen speelt dan een grotere rol dan je denkt. In het voorjaar en de zomer zijn katten actiever, hormonen gieren door het lijf en het risico op dekking is het grootst. Heb je een buitenkat of laat je je kat af en toe naar buiten, dan is sterilisatie vóór het voorjaar een slimme zet. Zo voorkom je dat je kat in de piek van haar vruchtbaarheid ineens zwanger thuiskomt — of zelfs niet meer thuiskomt.
Wanneer kat laten steriliseren als je twijfelt? Beter iets te vroeg dan te laat
Sommige baasjes stellen de beslissing uit omdat ze twijfelen of hun kat “er al aan toe is”. Maar wanneer je je afvraagt wanneer kat laten steriliseren verstandig is, geldt: hoe eerder, hoe beter. Niet alleen vanwege de medische voordelen, maar ook omdat jonge katten sneller herstellen van een ingreep. Een kat van vijf maanden heeft vaak binnen een dag haar energie alweer terug, terwijl een oudere poes meer last kan hebben van de narcose of hechtingen.
Twijfel je? Overleg dan met je dierenarts — maar laat het geen maanden duren. Katten groeien snel, en de natuur wacht niet.
Sterilisatie voorkomt ook gedragsproblemen (en frustraties bij jou)
Naast de medische voordelen heeft sterilisatie ook een grote invloed op het gedrag van je kat — en daarmee op jouw dagelijkse rust. Krolse poezen kunnen dagenlang luid miauwen, aanhankelijk en onrustig worden, of ineens op ongewenste plekken plassen. Dat is geen 'vervelend gedrag', maar puur instinctief. Door op tijd te steriliseren voorkom je dit soort hormonale pieken. Je kat wordt vaak stabieler in haar gedrag, minder territoriaal en beter benaderbaar. Zeker bij binnenkatten, waar frustratie zich sneller opstapelt, kan dit een wereld van verschil maken.
Sterilisatie is dus geen 'onnodige ingreep', maar een manier om je kat comfortabel en in balans door het leven te laten gaan — én je eigen bank en nachtrust te beschermen.
Wat zegt de dierenarts over wanneer je je kat moet laten steriliseren?
Hoewel de richtlijn “tussen de 4 en 6 maanden” voor de meeste katten geldt, is er geen one-size-fits-all advies. De dierenarts kijkt naar meerdere factoren om te bepalen wat het beste moment is. Hieronder zie je een overzicht van de afwegingen die een rol kunnen spelen:
| Factor | Waarom dit belangrijk is |
|---|---|
| Leeftijd | Vóór de eerste krolsheid (4-6 maanden) geeft de meeste gezondheidsvoordelen. |
| Gewicht | Een kitten moet minimaal zo’n 2 kilo wegen om veilig onder narcose te kunnen. |
| Ras | Sommige rassen ontwikkelen zich langzamer (zoals Maine Coons), waardoor later steriliseren soms beter is. |
| Gezondheid | Alleen gezonde katten worden onder narcose gebracht. Bij onderliggende problemen kan uitstel nodig zijn. |
| Leefomgeving | Buitenkatten lopen meer risico op ongewenste dekking, dus bij hen is vroege sterilisatie extra belangrijk. |
| Gedrag | Een kat die al sproeit of overmatig miauwt, is mogelijk al krols. Dan is snelheid geboden. |
Een dierenarts beoordeelt per kat wat het juiste moment is, maar in veel gevallen geldt: liever iets te vroeg dan te laat.
Kan een kat tijdens de krolsheid gesteriliseerd worden?
Ja, dat kan. Al is het niet ideaal. Tijdens de krolsheid is de baarmoeder sterker doorbloed, waardoor de ingreep iets risicovoller is en langer duurt. Dit betekent vaak ook hogere kosten. Toch is het veiliger om tijdens de krolsheid te steriliseren dan te wachten tot je kat zwanger is of meerdere krolsheden heeft doorgemaakt. Elke cyclus zonder sterilisatie vergroot de kans op problemen, zowel hormonaal als fysiek.
Soms komt sterilisatie pas aan de orde als er al klachten zijn. Denk aan een baarmoederontsteking, waarbij pus zich ophoopt in de baarmoeder. Dat is een spoedgeval. Je kat wordt dan vaak lusteloos, eet slecht, plast veel of krijgt koorts. In zo’n geval is een snelle operatie letterlijk van levensbelang.
Wat verandert er voor je kat ná sterilisatie?
Na de sterilisatie verandert er ook iets aan de stofwisseling van je kat. Door het wegvallen van geslachtshormonen daalt haar energiebehoefte, terwijl haar eetlust vaak juist toeneemt. Dit is dé reden waarom veel katten na sterilisatie sneller aankomen.
Gelukkig is dat goed op te vangen met de juiste voeding. Kies bijvoorbeeld voor speciaal voer dat ontwikkeld is voor gesteriliseerde katten – met minder calorieën, maar wel met hoogwaardige dierlijke eiwitten.
Op Katplezier.nl hebben we bewust gekozen voor alleen voeding die echt bijdraagt aan de gezondheid van je kat. Een aanrader is de Carnilove Lamb & Wild Boar Sterilised. Dit graanvrije droogvoer is afgestemd op de behoefte van gesteriliseerde katten en bevat veel natuurlijke ingrediënten, zonder onnodige vulling.
Hoe herken je dat je kat krols is?
Soms ben je nét te laat en begint het feest al. Een krolse kat herken je vaak aan onrustig gedrag, aanhoudend miauwen, schuren tegen meubels of rollen over de vloer. Ze kan ook ineens gaan sproeien of probeert buiten te komen op zoek naar een kater.
Zodra je deze signalen ziet, is het zaak om direct een afspraak te maken met de dierenarts. Wacht je te lang, dan is een ongeplande zwangerschap zó gebeurd. En hoewel kittens misschien schattig zijn, is het voor jonge katten fysiek zwaar én brengt het risico’s met zich mee.
Wat kost het om je kat te laten steriliseren (en is het het waard)?
De kosten voor een sterilisatie verschillen per dierenartspraktijk, maar gemiddeld betaal je tussen de €100 en €200 voor een poes, afhankelijk van het gewicht en of je kat al krols is. Dat lijkt misschien veel, maar vergelijk het eens met de kosten van een nestje kittens (denk: dierenartsbezoek, ontworming, vaccinaties, voeding, nieuwe baasjes zoeken…) of erger nog: medische ingrepen bij baarmoederontstekingen of tumoren op latere leeftijd.
Sterilisatie is dus geen kostenpost, maar een investering in de gezondheid en het welzijn van je kat. En op de lange termijn: óók in jouw portemonnee.
